TOP 100+ câu đối hay và ý nghĩa nhất trên lăng mộ
Theo sự phát triển của thời gian, những khu lăng mộ đá ngày nay được thay đổi và mang tính thẩm mỹ cao hơn rất nhiều. Bên cạnh hoa văn điêu khắc độc đáo thì câu đối cũng là một trong những điểm nhấn không chỉ giúp tô điểm, mà còn mang ý nghĩa văn hoá tâm linh sâu sắc.
Trong bài viết hôm nay, Đá Thiên Sơn xin gửi đến Quý khách TOP 100+ câu đối được khắc trên lăng mộ cha mẹ, ông bà tổ tiên hay và ý nghĩa nhất. Hãy cùng theo dõi ngay sau đây!
Nguồn gốc của câu đối
Theo Wikipedia, câu đối thuộc loại hình văn biền ngẫu, bao gồm hai vế đối nhau, có sự cân xứng về âm điệu, nhằm biểu thị một quan điểm, một ý nghĩa, tình cảm của tác giả trước một hiện tượng, sự việc nào đó trong cuộc sống. Từ “đối” ở đây có nghĩa là ngang nhau, hợp thành một đôi.
Thể loại câu đối này bắt nguồn từ Trung Quốc, tên gọi xưa của nó là đào phù, còn ngày nay người Trung Quốc dùng tên là đối liên. Đối liên có lịch sử khoảng 3000 năm, đây cũng được xem là tinh hoa của văn hoá chữ Hán.
Tại Việt Nam, nhà nghiên cứu văn học Dương Quảng Hàm đã phân loại câu đối theo ý nghĩa, gồm những loại như sau:
- Câu đối mừng: để làm tặng trong những dịp vui như mừng thọ, đám cưới, mừng nhà mới,…
- Câu đối phúng: làm để viếng người đã khuất
- Câu đối Tết: Làm để treo hoặc dán vào nhà, cửa, đền, chùa,… mỗi dịp Tết Nguyên Đán
- Câu đối thờ: Là câu đối được treo ở những nơi thờ cúng như nhà thờ họ, hai bên bàn thờ gia tiên,… để ghi nhớ công đức của tổ tiên, thần thánh.
- Câu đối đề tặng: Làm ra để tặng cho người khác
Và một số loại câu đối khác như: câu đối tức cảnh, câu đối chiết tự, câu đối trào phúng, câu đối tự thuật,….
Tìm hiểu về câu đối trên lăng mộ
Vậy câu đối trên lăng mộ là gì? Câu đối trên lăng mộ đá là các câu đối được điêu khắc có thể ở bia mộ, mộ hay cổng khu lăng mộ,… mang ý nghĩa tưởng nhớ, ca ngợi tài đức của ông bà, tổ tiên, những người đã khuất trong dòng họ.
Ngày nay, đối đã trở nên đa dạng hơn rất nhiều. Người ta có thể sử dụng cả chữ Việt hay chữ Hán để điêu khắc. Đây còn được coi như một tác phẩm nghệ thuật đặc sắc tương hợp với văn học dân gian. Câu đối trên lăng mộ đã không ngừng tiếp thu những tinh tuý của văn học nghệ thuật trong quá trình hình thành, phát triển và phổ biến của nó.
Một điểm nữa cần lưu ý đó là số lượng chữ trên câu đối. Thông thường, số từ trong một câu đối trên lăng mộ sẽ phụ thuộc vào vị trí điêu khắc. Ví dụ như: cổng lăng mộ thường có 7 – 9 chữ, trên bia mộ thường là 5 – 7 chữ hoặc 9 chữ tuỳ vào kích thước bia mộ.
Điêu khắc câu đối trên lăng mộ đá để làm gì?
Câu đối trên lăng mộ đá tuy chỉ vỏn vẹn vài câu nhưng đã cô đọng những ý nghĩa và thể hiện tình cảm, đạo lý uống nước nhớ nguồn của ông cha ta. Dưới đây là 2 ý nghĩa chính của việc điêu khắc câu đối bạn có thể tham khảo:
Tăng tính thẩm mỹ cho khu lăng mộ đá
Lăng mộ đá là một quần thể tâm linh bao gồm nhiều phần cấu tạo thành như: Mộ đá, lư hương đá, đèn đá, bàn thờ đá, bia đá, cột cổng đá,… Mỗi thành phần lại có một chức năng và ý nghĩa riêng. Tất cả đều giúp tô điểm và tăng tính thẩm mỹ cho khu lăng mộ, và câu đối cũng vậy.
Câu đối sẽ giúp khu lăng mộ thêm nổi bật và khác biệt. Người xưa có câu “Phú quý sinh lễ nghĩa”, nôm na là khi con người có điều kiện thì việc thực hiện nghi lễ cũng được thịnh soạn và chỉn chu hơn.
Ngày nay, ở vùng quê các gia đình đã dần để ý và đầu tư vào phần mộ của tổ tiên. Điều này giúp các cụ có một nơi an nghỉ tử tế, phù hộ độ trì cho con cháu làm ăn phát đạt. Người ngoài nhìn vào cũng sẽ phải trầm trồ vì khu lăng mộ có hàng câu đối mang ý nghĩa của sự kính trọng, từ đó thấy được sự hiếu thảo, đoàn kết của mọi người trong gia đình.
Bày tỏ lòng thành kính với thế hệ trước
Truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt Nam luôn được gìn giữ và phát huy qua ngàn đời nay. Đây là sự tri ân, bày tỏ lòng kính hiếu đến những thế hệ trước. Xây dựng một khu lăng mộ gia tiên tử tế không chỉ để người khuất an nghỉ mà còn là tấm lòng của con cháu luôn hướng đến “cội nguồn”.
Vị trí điêu khắc câu đối phổ biến
Một số vị trí điêu khắc câu đối phổ biến trong khu lăng mộ đá thường gặp là:
Bia mộ đá
Bia mộ là phần đặt ở phía trên hoặc phía trước ngôi mộ (tuỳ vào từng kiểu mộ), phần này thể hiện thông tin đây đủ về tên, tuổi, ngày/tháng/năm sinh – mất của người khuất để con cháu đời sau có thể ghi nhớ, thờ phụng mà không bị nhầm lẫn với ngôi mộ khác.
Chắc hẳn sẽ có nhiều người thắc mắc rằng nếu đã có đầy đủ thông tin trên đó vậy câu đối sẽ điêu khắc ở đâu? Trên thực tế, người ta sẽ điêu khắc câu đối ở 2 bên ngoài cùng của phần bia mộ.
Đối với những bộ phận có kích thước nhỏ như vậy thì đối cũng sẽ ít chữ và nhỏ hơn, để khi nhìn vào không bị rối mắt và cũng không che mất phần thông tin của người mất.
Mộ đá
Mộ được coi như một ngôi nhà của người khuất, nên cần được làm rất cẩn thận và chi tiết. Câu đối trên mộ đá thường mang ý nghĩa ca ngợi về công lao của người mất. Có thể là chữ Hán Nôm hoặc chữ Tiếng Việt, tuỳ vào nhu cầu của gia chủ.
Cột cổng lăng mộ đá
Cổng lăng mộ là phần kết nối giữa cột và hàng rào đá bao quanh khu lăng mộ. Theo phong thuỷ, cổng có khả năng thu hút sinh khí và dẫn khí vào bên trong, mang lại nguồn năng lượng tốt cho mộ phần.
Các câu đối trên cổng lăng mộ thường có kích cỡ to, mỗi đối gồm 7 hoặc 9 chữ, điêu khắc đối xứng 2 bên tạo nên tổng thể hài hoà và đẹp mắt. Ngoài ra, đây là vị trí mà ai đi qua cũng có thể đọc hay nhìn được, chính vì thế cần phải điêu khắc tỉ mỉ, chọn câu đối hay, phù hợp với ngữ cảnh của khu lăng mộ gia tiên.
Top 100+ câu đối trên lăng mộ hay và ý nghĩa nhất
Đá Thiên Sơn xin gửi đến quý khách top 100+ câu đối hay và ý nghĩa nhất, được điêu khắc nhiều trên lăng mộ. Quý khách có thể tham khảo và đặt làm cho khu lăng mộ gia tiên nhà mình:
Câu đối hay về cha mẹ
“Một lòng thờ mẹ kính cha, cho tròn chữ hiếu mới là đạo con”, cha mẹ là bậc sinh thành đáng kính mà chúng ta luôn luôn phải nhớ đến. Cùng xem những câu đối hay về cha mẹ có thể điêu khắc trên lăng mộ đá của Thiên Sơn:
1. Ơn dưỡng dục một đời con ghi tạc
Nghĩa sinh thành trọn kiếp mãi không quên
2. Vạn cổ tình thâm ơn cúc dục
Thiên thu nghĩa trọng đức sinh thành
3. Nước biển mênh mông không đong đầy tình mẹ
Mây trời lồng lộng không phủ kín công cha
4. Công cha ngàn đời tâm tưởng mãi
Nghĩa mẹ muôn thuở nhớ thương hoài
5. Đất vĩnh viễn chở che thân xác mẹ
Trời thiên thu ôm ấp hiển linh cha
6. Ơn sinh thành như đại hải
Nghĩa dưỡng dục tỷ non cao
7. Có tát cạn biển đông mới tỏ tường lòng mẹ
Không trèo qua non thái sao thấu hiểu tình cha
8. Ân công sinh dưỡng sơn hà sánh
Phúc hưởng vĩnh thiên thế nhân này
9. Công dưỡng dục ngàn năm ghi tạc
Đức sinh thành muôn thuở nào quên
10. Vời vợi non cao ơn dưỡng dục
Mênh mông biển rộng đức sinh thành
11. Công đức dưỡng sinh tày sơn hải
Kính hiếu con cháu tạ lễ hương
12. Ân đức cha hiền ngàn năm nhớ
Hiếu trung con cháu vạn kiếm thờ
13. Công cha như núi thái sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
14. Cha là hoa phấn giữa đời
Thiên thu tình mẹ rạng ngời tâm con
15. Giữa thế gian đầy phong ba bão tố
Cha mẹ là bến đỗ của đời con
Câu đối hay về ông bà, tổ tiên
Ông bà, tổ tiên là cội nguồn mà ta luôn phải nhớ về. Một số câu đối hay và ý nghĩa nhất về ông bà, tổ tiên mà Đá Thiên Sơn muốn gửi đến quý khách tham khảo như sau:
1. Suốt đời con cháu xây hạnh phúc
Ngàn năm hương khói phụng gia tiên
2. Một nhà trung hiếu lâu bền
Trăm đời họ hàng vinh hiển
3. Nơi cát địa tổ tiên an nghỉ
Chốn mộ phần con cháu viếng thăm
4. Vầng nhật nguyệt mười phương rạng rỡ
Đức tổ tông muôn thuở sáng ngời
5. Tổ tiên tích đức nghìn năm thịnh
Con cháu ơn nhờ vạn đời vinh
6. Phúc đức tổ tiên gieo trồng từ thuở trước
Nhân tâm con cháu bồi đắp mãi về sau
7. Tổ tiên công đức muôn đời thịnh
Hiếu đạo con cháu vạn kiếp thờ
8. Tấm lòng tìm hiểu về dòng họ
Trăm năm hương hoả nhớ công xưa
9. Công đức lưu truyền nghìn năm nhớ
Bia đá khắc ghi muôn thuở thơm
10. Nghìn năm thịnh tổ tiên xưa tích đức
Trăm đời vinh con cháu được nhờ ơn
11. Phúc ấm nhớ về tổ đức sáng
Nhân hoà thờ mãi việc cháu con
12. Tổ tông công đức còn thơm dấu
Cháu thảo con hiền sáng mãi gương
13. Nghiệp tổ vững bền nhân, trí, dũng
Gia phong muôn thuở đức, thảo, hiền
14. Thờ tổ tiên như kính tại thượng
Giúp hậu nhân sáng bởi duy tân
15. Nhờ tiên tổ anh linh phù hộ
Dìu con cháu tiến bộ trưởng thành
Câu đối trên bia mộ
Câu đối trên bia mộ cần xúc tích, ngắn gọn và mang ý nghĩa tưởng nhớ về cha mẹ, ông bà hoặc dòng họ gia tiên. Các câu đối được nhiều người lựa chọn nhất là:
1. Phúc địa tâm điền nghi mỹ quả
Hiền tôn hiếu tử tức danh hoa
2. Trung hiếu nhất môn vĩnh thịnh
Bản chi bách thế tràng vinh
3. Dù đi trăm suối nghìn sông
Cũng không ra khỏi tấm lòng mẹ cha
4. Cha một đời oằn vai gánh nặng
Mẹ một đời đôi dép lạc bàn chân
5. Con đi xa cách muôn nơi
Công cha nghĩa mẹ đời đời không quên
6. Cha là hoa phấn giữa đời
Thiên thu tình mẹ rạng ngời tâm con
7. Bản căn sắc thái ư hoa diệp
Tổ khảo tinh thần tại tử tôn
8. Phiến niệm truy tư truyền bản tộc
Bách niên hương hoả ức tiên công
9. Công đức lưu truyền thiên cổ niệm
Thạch bi ký giám ức niên hương
10. Mộ tiền đông hải thiên trùng lãng
Lăng hậu trường sơn vạn nghiêm phong
11. Phúc địa tâm điền nghi mỹ quả
Hiền tôn hiếu tử tức danh hoa
12. Nửa đời rong ruổi bao phiền muộn
Một thoáng dừng chân chốn vĩnh hằng
13. Chí đức anh linh thiên cổ tại
Hương hoa phụng hiến tứ thời tân
14. Miếu vũ tôn nghiêm thiên cổ tại
Âm đường hiển hách vạn niên tồn
15. Thiên thu hương hoả chiêu nhật nguyệt
Vạn cổ miếu đường tiếp càn khôn
Câu đối cổng lăng mộ đá
Cổng lăng mộ đá thường sử dụng các dạng câu đối có nhiều chữ, vì kích thước của cổng khá lớn. Một số câu đối hay thường được điêu khắc nhất trên cột cổng lăng mộ đá là:
1. Phiến niệm truy tư truyền bản tộc
Bách niên hương hoả ức tiên công
2. Tổ đức cao minh tư phú ấm
Tôn thừa phụng sự thọ nhân hoà
3. Công đức lưu truyền thiên cổ niệm
Thạch bi ký giám ức niên hương
4. Đức thừa tiên tổ thiên niên thịnh
Phúc ấm nhi tôn bách thế vinh
5. Chí đức anh linh thiên cổ tại
Hương hoa phụng hiến tứ thời tân
6. Miếu vũ tôn nghiêm thiên cổ tại
Âm đường hiển hách vạn niên tồn
7. Thiên thu hương hoả chiêu nhật nguyệt
Vạn cổ miếu đường tiếp càn khôn
8. Nhờ thọ đức ông cha đã dựng
Đạo tôn thần con cháu đừng quê
9. Tổ đường linh bái thiên niên hằng tại đức lưu quang
Tộc tính quý tôn vạn đại trường tồn duy kế thịnh
10. Các hệ phồn vinh nhờ phúc ấm
Nhiều đời cố gắng tỏ công xưa
11. Tông tổ thiên thu trường tự điển
Nhi tôn vạn cổ thiệu như hương
12. Trăm năm con cháu làm rạng rỡ công đức của ông cha
Một nhà trung hiếu thật xứng đáng bổn phận thời nay
13. Vạn cổ tình thâm ơn cúc dục
Thiên thu nghĩa trọng đức sinh thành
14. Công cha nghĩa mẹ cao vời
Nhọc nhằn chẳng quản suốt đời vì ta
15. Đất vĩnh viễn chở che thân xác mẹ
Trời thiên thu ôm ấp hiển linh cha
Câu đối lăng mộ bằng chữ Hán
Chữ Hán Nôm luôn có một vẻ đẹp cuốn hút và mang nét đặc trưng của sự truyền thống. Đây là hệ thống văn tự ngữ tố dùng để viết tiếng Việt, được tạo nên trên cơ sở của chữ Hán (chủ yếu là chữ Hán phồn thể). Dưới đây là một số câu đối điêu khắc trên lăng mộ bạn có thể tham khảo:
1. 德大教傢祖宗盛
功膏開地後世長
Dịch nghĩa:
Công cao mở đất lưu hậu thế
Đức cả rèn con rạng tổ tông
2. 本根色彩於花叶
祖考蜻神在子孙
Dịch nghĩa:
Sắc thái cội cành thể hiện ở hoa lá
Tinh thần tổ tiên trường tồn trong con cháu
3. 有開必先明德者遠矣
克昌厥後继嗣其煌之
Dịch nghĩa:
Lớp trước mở mang, đức sáng lưu truyền vĩnh viễn
Đời sau tiếp nối, phúc cao thừa kế huy hoàng
4. 木出千枝由有本
水流萬派溯從源
Dịch nghĩa:
Cây chung nghìn nhánh sinh từ gốc
Nước chảy muôn dòng phát tại nguồn
5. 梓里份鄉偯旧而江山僧媚
松窗菊徑归来之景色添春
Dịch nghĩa:
Sông núi quê xưa thêm vẻ đẹp
Cúc tùng cành mới đượm màu xuân
6. 欲求保安于後裔
須凭感格於先灵
Dịch nghĩa:
Nhờ tổ tiên anh linh phù hộ
Dìu con cháu tiến bộ trưởng thành
7. 百世本枝承旧荫
千秋香火壮新基
Dịch nghĩa:
Phúc xưa dày lưu gốc cành muôn thuở
Nền nay vững để hương khói nghìn thu
8. 德承先祖千年盛
愊荫兒孙百世荣
Dịch nghĩa:
Tổ tiên tích đức ngàn năm thịnh
Con cháu nhờ ơn vạn đại vinh
9. 族姓贵尊萬代長存名继盛
祖堂灵拜千年恒在德流光
Dịch nghĩa:
Họ hàng tôn quý công danh muôn thuở chẳng phai mờ
Tổ miếu linh thiêng phúc đức ngàn thu còn toả sáng
10. 祖德永垂千载盛
家风咸乐四时春
Dịch nghĩa:
Đức tổ dài lâu muôn đời thịnh
Nếp nhà đầm ấm bốn mùa xuân
11. 木本水源千古念
天经地义百年心
Dịch nghĩa:
Mộc bản thuỷ nguyên thiên cổ niệm
Thiên kinh địa nghĩa bách niên tâm
12. 至德英靈千古在
香花奉献四時新
Dịch nghĩa:
Đức lớn linh thiêng ngàn năm tại
Hương hoa phụng hiến bốn mùa tươi
13. 廟宇尊嚴千古在
陰堂顯赫萬年存
Dịch nghĩa:
Miếu vũ tôn nghiêm ngàn đời tại
Nhà âm hiển hách vạn năm còn
14. 木出千枝由有本
水流萬派祖從源
Dịch nghĩa:
Cây sinh ngàn nhánh do từ gốc
Nước chảy muôn nơi bởi có nguồn
15. 鞠育恩深東海大
生成義重泰山高
Dịch nghĩa:
Ơn dưỡng dục sâu tựa biển Đông
Nghĩa sinh thành cao hơn non Thái
Trên đây là TOP 100+ câu đối hay và ý nghĩa nhất trên lăng mộ được tìm kiếm và thi công nhiều nhất, ngoài việc lựa chọn câu đối hay, Quý khách cũng nên chọn một đơn vị uy tín làm lăng mộ đá, điêu khắc đá mỹ nghệ. Đá Thiên Sơn với truyền thống 7 đời trong nghề là nơi để bạn gửi gắm lòng tin của gia đình mình.
Ngoài ra, chúng tôi còn nhận tư vấn, thiết kế và thi công lan can đá, mộ đá, đồ thờ đá, tượng đá,… đảm bảo chất lượng cao với giá thành tốt nhất. Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ theo thông tin dưới đây:
Công ty TNHH MTV Đá Mỹ Nghệ Thiên Sơn
Hotline: 0912 46 56 56 (Mr. Dương)
Email: dathiensonnb@gmail.com
Add: Thôn Xuân Phúc, Ninh Vân, Hoa Lư, Ninh Bình
Chúc Quý vị thật nhiều sức khỏe, luôn may mắn và thành công trong cuộc sống!
Đá Thiên Sơn – Tinh hoa đá Việt
